۱۱ ترفند تضمینی برای افزایش سرعت لپ تاپ قدیمی شما (راهنمای تصویری)

آیا باز کردن یک فایل یا مرورگر وب برای شما به یک انتظار طولانی و عذاب‌آور تبدیل شده است؟ کند شدن لپ‌تاپ، به خصوص دستگاه‌های قدیمی‌تر، مشکلی رایج است که بهره‌وری و آرامش ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما خبر خوب این است که قبل از فکر کردن به خرید یک دستگاه جدید و پرهزینه، راه‌های ساده و بسیار مؤثری برای جان بخشیدن دوباره به لپ‌تاپ قدیمی‌تان وجود دارد.

در این راهنمای جامع و گام‌به‌گام، ۱۱ ترفند تضمینی برای افزایش سرعت لپ تاپ را به شما آموزش می‌دهیم. این روش‌ها ترکیبی از بهینه‌سازی‌های نرم‌افزاری و راهکارهای سخت‌افزاری هستند که هر کاربری با هر سطح دانشی می‌تواند آن‌ها را پیاده‌سازی کند.

۱. برنامه‌های استارت‌آپ (Startup) را غیرفعال کنید

بسیاری از نرم‌افزارها هنگام نصب، خود را به لیست برنامه‌های استارت‌آپ اضافه می‌کنند. این یعنی به محض روشن شدن ویندوز، این برنامه‌ها در پس‌زمینه اجرا شده و بخش قابل توجهی از منابع پردازنده (CPU) و حافظه (RAM) شما را اشغال می‌کنند.[1, 2]

روش انجام کار:

  1. کلیدهای Ctrl + Shift + Esc را همزمان فشار دهید تا Task Manager باز شود.
  2. به تب Startup بروید.
  3. لیست برنامه‌ها را بر اساس ستون “Startup impact” مرتب کنید تا برنامه‌های سنگین‌تر را شناسایی کنید.[3]
  4. روی هر برنامه‌ای که نیازی به اجرای خودکار آن ندارید (مانند آپدیترهای نرم‌افزارها، پلیرهای موسیقی و…) کلیک راست کرده و گزینه Disable را انتخاب کنید.[4]

۲. فضای هارد دیسک خود را آزاد کنید (Disk Cleanup)

وقتی درایوی که ویندوز روی آن نصب شده (معمولاً درایو C) پر می‌شود، سرعت سیستم به شدت کاهش می‌یابد. ویندوز ابزار داخلی قدرتمندی به نام Disk Cleanup دارد که به شما در حذف فایل‌های موقت، فایل‌های سیستمی قدیمی و دیگر اطلاعات غیرضروری کمک می‌کند.[2, 3]

روش انجام کار:

  1. در منوی استارت، عبارت Disk Cleanup را جستجو و اجرا کنید.
  2. درایو ویندوز (C:) را انتخاب و OK کنید.
  3. پس از اسکن اولیه، روی دکمه Clean up system files کلیک کنید تا اسکن کامل‌تری انجام شود.[2]
  4. در پنجره جدید، تمام گزینه‌ها، به خصوص “Temporary files” و “Recycle Bin” را تیک بزنید و OK کنید.[5]

۳. جلوه‌های بصری و انیمیشن‌ها را غیرفعال کنید

انیمیشن‌ها و افکت‌های گرافیکی ویندوز، ظاهر زیبایی به آن می‌بخشند اما منابع سیستمی زیادی مصرف می‌کنند. با غیرفعال کردن آن‌ها، می‌توانید عملکرد سیستم را به خصوص در لپ‌تاپ‌های قدیمی‌تر بهبود دهید.[6, 7]

روش انجام کار:

  1. کلید Windows + R را فشار دهید، عبارت sysdm.cpl را تایپ کرده و Enter بزنید.[7]
  2. به تب Advanced بروید و در بخش Performance روی دکمه Settings کلیک کنید.
  3. گزینه Adjust for best performance را انتخاب کنید. این کار تمام انیمیشن‌ها را غیرفعال می‌کند.[8]
  4. (اختیاری) برای خوانایی بهتر فونت‌ها، تیک گزینه Smooth edges of screen fonts را مجدداً فعال کرده و OK کنید.[5]

۴. هارد دیسک خود را یکپارچه‌سازی (Defragment) کنید

نکته مهم: این ترفند فقط برای هاردهای مکانیکی (HDD) کاربرد دارد و نباید روی حافظه‌های SSD انجام شود، زیرا عمر آن‌ها را کاهش می‌دهد.[4, 8]

با گذشت زمان، اطلاعات روی هارد دیسک شما پراکنده می‌شوند و دسترسی به آن‌ها زمان‌بر می‌شود. یکپارچه‌سازی این اطلاعات را مرتب می‌کند و سرعت خواندن داده‌ها را افزایش می‌دهد.[7]

روش انجام کار:

  1. در منوی استارت، Defragment and Optimize Drives را جستجو و اجرا کنید.
  2. درایو مورد نظر خود را انتخاب کرده و روی دکمه Optimize کلیک کنید.[9]

۵. تنظیمات انرژی را روی High Performance قرار دهید

ویندوز برای مدیریت مصرف باتری، معمولاً حالت انرژی را روی “Balanced” قرار می‌دهد. با تغییر این تنظیم به “High Performance”، شما به سیستم اجازه می‌دهید تا از حداکثر توان پردازنده خود استفاده کند که نتیجه آن افزایش سرعت لپ تاپ است.[9, 10]

روش انجام کار:

  1. وارد Control Panel شوید و به بخش Hardware and Sound > Power Options بروید.
  2. گزینه High Performance را انتخاب کنید. اگر این گزینه را نمی‌بینید، روی “Show additional plans” کلیک کنید.[9]

۶. نرم‌افزارهای غیرضروری را حذف کنید

بسیاری از لپ‌تاپ‌ها با نرم‌افزارهای از پیش نصب‌شده (Bloatware) عرضه می‌شوند که هرگز از آن‌ها استفاده نمی‌کنید اما فضای دیسک و منابع سیستم را اشغال می‌کنند.[11]

روش انجام کار:

  1. وارد Control Panel شوید و روی Programs and Features (یا Uninstall a program) کلیک کنید.
  2. لیست برنامه‌ها را مرور کنید. هر نرم‌افزاری که نمی‌شناسید یا استفاده نمی‌کنید را انتخاب کرده و Uninstall کنید.[3]

۷. سیستم‌عامل و درایورها را به‌روز نگه دارید

مایکروسافت به طور مداوم به‌روزرسانی‌هایی برای ویندوز منتشر می‌کند که شامل بهبودهای عملکردی و امنیتی است. همچنین، به‌روز بودن درایورها، به خصوص درایور کارت گرافیک، برای عملکرد روان سیستم ضروری است.[1, 12]

روش انجام کار:

  1. به Settings > Update & Security > Windows Update بروید.
  2. روی Check for updates کلیک کرده و تمام به‌روزرسانی‌های موجود را نصب کنید.[13]

۸. حافظه RAM را آزاد کنید

اگر همزمان چندین برنامه یا تب‌های مرورگر زیادی باز دارید، حافظه RAM شما به سرعت پر می‌شود و سیستم کند خواهد شد. با استفاده از Task Manager می‌توانید برنامه‌های پرمصرف را شناسایی و ببندید.[1, 14]

روش انجام کار:

  1. با فشردن Ctrl + Shift + Esc وارد Task Manager شوید.
  2. در تب Processes، لیست را بر اساس ستون Memory مرتب کنید.
  3. برنامه‌هایی که به آن‌ها نیاز ندارید اما رم زیادی مصرف می‌کنند را انتخاب کرده و روی End Task کلیک کنید.[15]

۹. داخل لپ‌تاپ را از گرد و غبار تمیز کنید

گرد و غبار می‌تواند فن‌ها و هیت‌سینک‌ها را مسدود کرده و باعث گرم شدن بیش از حد قطعات شود. وقتی پردازنده داغ می‌شود، برای جلوگیری از آسیب، سرعت خود را به صورت خودکار کاهش می‌دهد (Thermal Throttling).[16] تمیز کردن دریچه‌های هوا با یک قوطی هوای فشرده می‌تواند به خنک‌سازی بهتر و در نتیجه افزایش سرعت لپ تاپ کمک کند.[15]

۱۰. حافظه RAM را ارتقا دهید

اگر لپ‌تاپ شما ۴ گیگابایت یا کمتر رم دارد، ارتقای آن به ۸ یا ۱۶ گیگابایت یکی از مؤثرترین راه‌ها برای افزایش چشمگیر سرعت، به خصوص هنگام اجرای همزمان چند برنامه است.[6, 12] این کار به سیستم اجازه می‌دهد تا اطلاعات بیشتری را در حافظه سریع خود نگه دارد و کمتر به هارد دیسک کندتر مراجعه کند.

۱۱. هارد دیسک (HDD) خود را به حافظه SSD ارتقا دهید

این مورد بدون شک مؤثرترین و متحول‌کننده‌ترین روش برای افزایش سرعت لپ تاپ قدیمی است.[1] حافظه‌های SSD (Solid State Drive) هیچ قطعه متحرکی ندارند و سرعت خواندن و نوشتن داده در آن‌ها چندین برابر هاردهای مکانیکی (HDD) است. با نصب ویندوز و نرم‌افزارها روی یک درایو SSD، سرعت بوت شدن سیستم، اجرای برنامه‌ها و باز کردن فایل‌ها به شکل شگفت‌انگیزی افزایش می‌یابد.[1, 17]

نتیجه‌گیری

کند شدن لپ‌تاپ به معنای پایان عمر آن نیست. با اجرای این ۱۱ ترفند، از بهینه‌سازی‌های ساده و رایگان نرم‌افزاری گرفته تا ارتقاهای سخت‌افزاری مقرون‌به‌صرفه، می‌توانید جانی دوباره به دستگاه خود ببخشید و از کار کردن با آن لذت ببرید. پیشنهاد می‌کنیم از ترفندهای نرم‌افزاری شروع کنید و اگر همچنان به سرعت بیشتری نیاز داشتید، سرمایه‌گذاری روی یک حافظه SSD را به طور جدی در نظر بگیرید.